We wrześniu 2016 r. rozpoczęto projekt Wirtualnej biblioteki pod nazwą Cyfrowa Biblioteka Literatury Filatelistycznej. Systematycznie aktualizowano zasoby Biblioteki o nowowydane zeszyty czasopism oraz o ich spisy treści.
Zakres prac wykonanych do końca 2020 roku oraz stan ilościowy Biblioteki został omówiony w artykule Miętusa opublikowanym przez Filatelistę (2021/1).
Na dzień 31 grudnia 2024 r. bazy spisów treści zawierały odpowiednio:
· zgromadzono spisy treści 3397 zeszytów polskich czasopism, 55446 (wobec 47500 na 20.01.2020 r.) rekordów w bazie (każdy rekord to jeden artykuł lub notatka w czasopiśmie), tworzących bazę o rozmiarze 7,5 MB (4,65MB na 20.01.2020 r.),
· zgromadzono spisy treści 149 zeszytów Biuletynu ArgePolen, 2468 (2100 na 20.01.2020 r.) rekordów w bazie, 340 kB.
Indeks autorów obejmuje 2 652 (2400 na 20.01.2020 r.) nazwisk w przypadku publikacji w języku polskim oraz 230 w jęz. niemieckim. Należy jednak wziąć pod uwagę, że część artykułów i notatek nie posiada dającego się zidentyfikować jednoznacznie autora (brak informacji o autorze, podpis inicjałami, podpis pseudonimem itp., takich anonimowych autorów jest w przypadku polskich czasopism 300).
W roku 2022 powstał nowy dział o nazwie Sprawy socjalno-bytowe pocztowców w PMW. Zawiera on 27 plików w formacie PDF o łącznym rozmiarze 0,1 GB.
W dziale Dokumentacja pocztowa mamy 252 pliki w formacie PDF różnej dokumentacji, o łącznym rozmiarze 13,5 GB, 39 plików skompresowanych ZIP o łącznym rozmiarze 12,25 GB i 2 pliki w formatach graficznych. Na dzień 20.01.2020 r. w dziale tym było 130 plików o rozmiarze 3,5GB.
W dziale Mapy i atlasy udostępniamy 94 pozycje (41 na 20.01.2020 r.), o łącznym rozmiarze 1,2 GB (skutek zmniejszenia rozdzielczości niektórych plików w stosunku do stanu na koniec 2019 r.). Dział ten zawierał 85 plików graficznych (głównie JPG) i 9 plików w formacie PDF.
Dział Materiały z wystaw zawiera aktualnie materiały zapisane w 116 plikach (1 plik JPG, 1 – ZIP, 114 – PDF), o łącznym rozmiarze 2,2 GB (1,35GB na 20.01.2020 r.).
Dział Wydawnictwa zawiera 52 pliki PZF o łącznym rozmiarze 1,39 GB.
Dział Czasopisma polskie to największy dział Biblioteki, zawiera obecnie 43 polskie periodyki filatelistyczne, które były wydawane począwszy od końca XIX wieku lub są nadal wydawane. Czytelnik znajdzie w tym dziale niemalże kompletny materiał (tab. 1).
*Zeszyty w wersji cyfrowej dostępne są do roku podanego w tabeli, spisy treści dostępne są do ostatniego z wydanych numerów.
&Czasopismo ukazuje się nadal, Redakcja Filatelisty Kaliskiego oraz Okręg Kaliski odmówiły kontynuowania współpracy.
1Dostępne są jedynie spisy treści.
2Obejmuje łącznie z Biuletynem Filatelistycznym Okręgu Łódzkiego, 1960-1968, Łódzkim Biuletynem Filatelistycznym, 1969-1976.
3Kategoria Single zawiera pojedyncze numery 5 czasopism ukazujących się przed 1939r. Umieszczono je w tej kategorii z powodu braku możliwości potwierdzenia wydania większej liczby zeszytów.
W chwili obecnej dział tej obejmuje, jak już wspomniano wcześniej, 3397 plików (2585 na 20.01.2020 r.) w formacie PDF o łącznym rozmiarze 35 GB (27,6 GB na 20.01.2020 r.).
Na zakończenie omawiany działań w dziale poświęconym czasopismom polskim podkreślę, że spisy treści dla kilku czasopism, dla których nieudostępniane są najnowsze numery są systematycznie i prawie na bieżąco dołączane do stosownej bazy i udostępniane użytkownikom. Jest to możliwe dzięki stałej współpracy z redakcjami Filatelisty, Świata Erek, Przeglądu filatelistycznego (Fischer), WWF, Tematica, Tematyk, Filatel.pl. Brak czasopism z kolei to konsekwencje określonych decyzji marketingowych. Braki zeszytów Tematica (częściowy) i Tematyk wynikają z decyzji zarządów wydających te periodyki klubów. Natomiast brak zeszytów Filatelistyki jest z kolei konsekwencją braku zgody na udostępnienie od wydawców tego poczytnego i popularnego niegdyś periodyku. Brak zeszytów Filatel.pl wynika z kolei z faktu, że czasopismo to udostępnia pliki z własnej witryny. Natomiast brak kontynuacji udostępniania w Bibliotece jakichkolwiek materiałów dot. Filatelisty Kaliskiego jest konsekwencją jednostronnego zaprzestania współpracy z nami przez radakcję tego czasopisma jaki i jego wydawcę.
Dział Czasopisma zagraniczne, którego celem jest gromadzenie i udostępnienie wydawanych za zagranicą czasopism poświęconych polskiej filatelistyce jest systematycznie rozbudowywany. Jak w latach poprzednich Czytelnik znajdzie tutaj komplet zeszytów wydawanego do dziś w Czechach czasopisma o nazwie Syrena (1980-2021). Jego wydawca i redaktor, Pan Jiri Král wyraził zgodę na udostępnienie przez PZF wszystkich egzemplarzy Syreny w wersji cyfrowej i udostępnia nam także każdy kolejny nowy numer pisma. Niestety współpraca z J.Králem została nagle przerwana w początku 2021 roku, z powodu jego złego stanu zdrowa (informacja uzyskana pośrednio). Biblioteka zawiera 307 zeszytów Syreny, ostatni ma numer 307 i datowany jest na marzec 2021.
W tym dziale Czytelnik znajdzie także Biuletyn ArgePolen. Dzięki podjętej współpracy, udostępnić mogliśmy w 2019 roku spisy treści wszystkich do tej pory wydanych zeszytów tego Biuletynu. Oznacza to, że dla tego czasopisma została stworzona baza zawartości wszystkich zeszytów. Było to możliwe dzięki współpracy z Kolegami z Arge Polen.
Łącznie w dziale czasopism zagranicznych zgromadzone są 456 pliki PDF, które zajmują nieco ponad 1GB przestrzeni.
Istotnym elementem Biblioteki są narzędzia umożliwiające efektywne z niej korzystanie przez użytkowników. Narzędzia te obejmują:
1. skrypt do szybkiego pobierania/otwierania plików udostępnianych w Bibliotece,
2. skrypt generujący spis treści każdego zeszytu czasopisma, które zostało zdigitalizowane i zachowane w bazie SQL,
3. skrypty obsługujące tzw. indeks autorów a w szczególności generujący pełen wykaz publikacji danego autora wraz z linkami do tekstów (dokładnie zeszytów czasopism, w których dane teksty ukazały pod warunkiem dostępności pliku),
4. skrypty obsługujące funkcje wyszukiwania publikacji na podstawie fragmentu tytułu.
Wszystkie te funkcje dostępne są dla czasopism w dziale Czasopisma polskie oraz Biuletynu ArgePolen w dziale Czasopisma zagraniczne.
Format ZIP w stosunku do plików w Bibliotece stosowano wówczas, gdy chciano udostępnić pliki w większej liczbie, z zasady w formie roczników (z tym, że w niektórych przypadkach roczniki nie są kompletne).
Liczba aktualizacji zasobów Biblioteki wynosiła w kadencji 2020-2024 aż 95. W poszczególnych latach było ich: 2020 – 21, 2021 – 21, 2022 – 19, 2023 – 15, 2024 – 20. Ponadto za aktualizację zasobów należy uznać także prace związane z modernizacją, kiedy to dokonano szeregu poprawek w bazach SQL.
