Intro1

Przemysław Drzewiecki

Armia polska generała Andersa z ZSRR w dokumentacji pocztowej 1941-1942

 

Armia generała Władysława Andersa powstała w 1941 roku, po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych i wojskowych ze Związkiem Radzieckim (porozumienie Sikorski-Majski) i była nazywana najbardziej niezwykłą armią świata. Składała się niemal wyłącznie z jeńców wojennych, więźniów oraz zesłańców, a dowodzili nią również byli jeńcy wojenni. Eksponat przedstawia historię powstania Armii Andersa, zmiany w rozmieszczeniu polskich jednostek na obszarze ZSRR oraz związaną z tym działalność pocztową. Działalność pocztowa Armii Polskiej w ZSRR zakończyła się pod koniec sierpnia 1942 roku, po ewakuacji armii do Iranu, a następnie do Iraku. Gen. Anders doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że ewakuacja była jedyną drogą do uchronienia jego żołnierzy i  cywilnej ludności polskiego pochodzenia i z całą świadomością wziął na siebie ciężar przeprowadzenia tego zadania. Podjął taką decyzję wbrew niektórym rozkazom z Londynu. Był jednak przekonany, że rozkazy te wynikały z braku aktualnych informacji i zrozumienia sytuacji, w jakiej Armia Polska się znalazła. Niestety, niewiele przesyłek pocztowych z tego okresu się zachowało. Korespondencja żołnierzy napotykała bowiem na trudności, nie zawsze dochodziła do adresatów, a duża, zachowana  część listów przed ewakuacją została przez ich posiadaczy zniszczona w obawie przed ewentualnymi konsekwencjami ze strony NKWD. Inne – po dopłynięciu do Pahlewi – były czasem zabierane z powodów sanitarnych lub poddane dezynfekcji, która je w dużym stopniu uszkodziła. 

Eksponat w dużej mierze opiera się na indywidualnych badaniach autora, jest prowadzony w języku polskim i angielskim. Na Światowej Wystawie  „Praga 2018” uzyskał złoty medal (91 punktów).

 

Serdecznie zapraszam do zapoznania się z eksponatem.