W styczniu 1945 roku rozpoczęła się ewakuacja niemieckich pracowników i wyposażenia do Schmalkalden w Turyngii, gdzie planowano urządzić politechnikę zastępczą. W budynkach uczelni urządzono szpital wojskowy. Wojska Armii Czerwonej wkroczyły do Gdańska 29 marca 1945 roku. Gmach Główny został zniszczony w wyniku pożaru spowodowanego działaniami wojennymi [6].
W wyniku dekretu Rady Ministrów z 24 maja 1945 roku uczelnia została przekształcona w szkołę polską o nazwie Politechnika Gdańska. Zajęcia dydaktyczne rozpoczęły się już 22 października 1945 roku pierwszym uroczystym wykładem fizyka prof. Ignacego Adamczewskiego. Ze względu na zimne pomieszczenia uczelni, zajęcia wznowiono po dłuższej przerwie świątecznej. Pierwsza inauguracja odbyła się dopiero 9 kwietnia 1946 roku.
W 1995 roku Poczta Polska wyemitowała kartkę pocztową beznominałową z umieszczoną w części ilustracyjnej ryciną przedstawiającą środkową część gmachu głównego Politechniki Gdańskiej według stanu z początku funkcjonowania uczelni. Poniżej napis POLITECHNIKA GDAŃSKA / 1904 · 1945 1994/95 ROK JUBILEUSZOWY. Powyżej, z lewej strony, poprzedni herb Politechniki Gdańskiej. Autorem projektu kartki jest Elżbieta Garwacka.
Karta pocztowa beznominałowa z okazji roku jubileuszowego Politechniki Gdańskiej 1995 (źródło: zbiory autora)
24 maja 1995 roku Urząd Pocztowy Gdańsk 6 stosował datownik okolicznościowy przedstawiający gmach główny Politechniki Gdański. Powyżej rysunku napis POLITECHNIKA GDAŃSKA. Poniżej ROK JUBILEUSZOWY / 24.05.1995 / GDAŃSK 6.
Datownik okolicznościowy z okazji roku jubileuszowego Politechniki Gdańskiej 1995 (źródło: zbiory autora)
W latach 2004-2005 uczelnia obchodziła podwójny jubileusz: 100-lecia politechniki w Gdańsku i 60-lecia Politechniki Gdańskiej. Z okazji roku jubileuszowego Poczta Polska wyemitowała w marcu 2004 roku kartkę pocztową beznominałową, z fotografią Tadeusza Chmielowca, przedstawiającą gmach główny Politechniki Gdańskiej. Powyżej zdjęcia poprzedni herb uczelni i napis: ROK JUBILEUSZOWY. Poniżej w trzech wierszach: 1904 1945 2004/2005 / 100 lat politechniki w Gdańsku / 60 lat Politechniki Gdańskiej.
Karta pocztowa beznominałowa z okazji roku jubileuszowego Politechniki Gdańskiej 2004/2005 (źródło: zbiory autora)
We wrześniu 2004 roku ukazała się kartka pocztowa ze zmienionym napisem pod fotografią: 100 lat politechniki w Gdańsku / 1904 - 2004.
Karta pocztowa beznominałowa z okazji 100 lat politechniki w Gdańsku (źródło: zbiory autora)
Natomiast w marcu 2005 roku została wydana kartka z napisem: 60 lat Politechniki Gdańskiej / 1945 - 2005.
Karta pocztowa beznominałowa z okazji 60-lecia Politechniki Gdańskiej (źródło: zbiory autora)
Na Politechnice Gdańskiej od lat prowadzona jest dyskusja, nasilająca przy okazji okrągłych jubileuszy, czy jako początek uczelni traktować 1904, czy jednak 1945 rok [7]. Każda wyższa uczelnia to m.in. budynki, wyposażenie, ale też kadra i studenci. W przypadku Politechniki Gdańskiej zachowały się budynki i wyposażenie (mimo znacznych zniszczeń w 1945 roku). Natomiast wyłącznie niemiecka kadra prawie w całości opuściła Polskę. Jeszcze inaczej sprawa wygląda ze studentami. W pierwszych latach na uczelni studiowało niewielu Polaków, ale od 1910 roku liczba ta zaczęła szybko wzrastać. Warto też przypomnieć, że powszechnie używana i stosowana była polska wersja nazwy, stąd np. Bratnia Pomoc Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej [6].
Z 2011 roku pochodzą wydane przez Pocztę Polską kartka pocztowa beznominałowa oraz datownik okolicznościowy 50-lecia PTETiS. W części ilustracyjnej kartki pocztowej przedstawiono wyposażenie zabytkowego laboratorium maszyn elektrycznych na obecnym Wydziale Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. U dołu logo PTETiS, z lewej i prawej strony daty 1961 i 2011. Poniżej napis: 50 lat Polskiego Towarzystwa / Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej. Kartka została wydana w nakładzie 600 sztuk. Fotografia na kartce i projekt datownika - autora artykułu.
Kartka pocztowa beznominałowa z datownikiem okolicznościowym 50-lecia Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej (źródło: zbiory autora)
Literatura
[1] Katalog Polskich Znaków Pocztowych 2010, tom II. Fischer 2010.
[2] Forum Dawny Gdańsk, http://forum.dawnygdansk.pl/viewtopic.php?t=5559
[3] Daniluk J.: 90 lat od spotkania esperantystów w Gdańsku, https://historia.trojmiasto.pl/90-lat-od-spotkania-esperantystow-w-Gdansku-n115510.html
[4] Narodowe Archiwum Cyfrowe, https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/183166/75da1d7166336bb09a61b4d5419adef0/
[5] Wikipedia, Konsulat Belgii w Gdańsku, https://pl.wikipedia.org/wiki/Konsulat_Belgii_w_Gda%C5%84sku
[6] Świsulski D.: Miernictwo elektryczne na politechnice w Gdańsku w latach 1904-1945. Przegląd Zachodniopomorski, R. XXXI (LX), 2016, zeszyt 3, s. 157-176.
[7] Loew P. O.: Tradycja bez ciągłości? Kilka uwag z okazji 110-lecia Politechniki Gdańskiej, Pismo PG, nr 8 (2014): 23-24
