23 marca obchodzimy Światowy Dzień Meteorologii (WMD). Został on ustanowiony w 1953 roku w związku z powołaniem Światowej Organizacji Meteorologicznej (ang. World Meteorological Organization) wyspecjalizowanej agendy ONZ ds meteorologii, hydrologii, klimatu i oceanografii operacyjnej.
W br. Światowy Dzień Meteorologii obchodzony jest po raz 75! Jego tegoroczny temat to Closing the Early Warning Gap Together i nawiązuje on do realizowanej od 3 lat inicjatywy Early Warning for All (EW4A), czyli stworzenie w skali globalnej efektywnego systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach (w przypadku WMO przed niszczycielskimi zjawiskami meteorologicznymi, hydrologicznymi i klimatycznymi każdego człowieka na obszarze zagrożonym). W Polsce tego typu system funkcjonuje już od szeregu lat, jest rozwijany i ulepszany.
WMO skupia dzisiaj praktycznie wszystkie kraje świata i realizuje szereg programów, dzięki którym możliwe jest monitorowanie procesów atmosferycznych, nieustanne prognozowanie zmian stanu atmosfery i na tej podstawie formułowanie prognoz i ostrzeżeń. Ciągłość pracy służb meteorologicznych możliwy jest dzięki olbrzymieniu zaangażowaniu pracowników służb krajów członkowskich oraz wykorzystaniu nowoczesnych technik. Poniższy znaczek przedstawia obraz widziany z satelity meteorologicznego (emisja CEPT 1991).
 |
W Polsce zadania te pełni powołany w 1919 roku Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB (to obecna nazwa, obowiązująca od 1973 roku, wcześniej m.in. Państwowy Instytut Meteorologiczny, czy też Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny). Przykłady polskich walorów (znaczki, kasowniki okolicznościowe) przedstawione są poniżej.
 |
 |
 |
Choć tegoroczny WMD obchodzony jest praz 75., to międzynarodowa współpraca m.in. w ramach wymiany ostrzeżeń o zagrożeniach meteorologicznych datuje swój początek na rok 1873, kiedy podpisano międzynarodowe porozumienie o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej. Do historii WMO nawiązuje m.in. polska całostka z 1973 roku.
 |
Światowa Organizacja Meteorologiczna, choć jest bardzo dużą organizacją, skupiającą bardzo dużą liczbę krajów działa niezwykle efektywnie. Naczelnym organem tej Organizacji jest Kongres, który podejmuje strategiczne decyzje i wskazuje zadania do bieżącej realizacji. Nad realizacją tychże zadań (programów) czuwa Sekretariat z Sekretarzem na czele. Kongres odbywa się co 4 lata, możliwe jest zwołanie Kongresów nadzwyczajnych. Poniżej przedstawiony jest fragment kartki wysłanej w czasie Kongresu w maju 1991 roku. Siedziba WMO znajduje sie w Genewie, tam też zawsze odbywają się Kongresy.
 |
Ze względu na znaczenie meteorologii dla bezpieczeństwa ludzi oraz ich mienia emisje poszczególnych poczt o tej tematyce są stosunkowo częste. Już wcześnie kilkakrotnie prezentowałem walory związane z meteorologią, jak również udostępniliśmy eksponat tematyczny znanego fińskiego meteorologa i filatelisty dra Raino Heino.
Poniżej przedstawiam front listu wysłanego przez Raino Heino, pracownika Fińskiego Instytutu Meteorologicznego, do śp. Jana Malickiego, jednego z twórców polskiej meteorologii morskiej, inicjatora głębszej współpracy służb meteorologicznych i hydrologicznych krajów bałtyckich. To z inicjatywy śp. Jana Malickiego wprowadzono m.in. podział Bałtyku na obszaru, w których konkretny kraj odpowiada za wydawanie prognoz i ostrzeżeń meteorologicznych, rozpoczęto prace nad specjalizowanych Bałtyckim Kluczem Lodowym oraz nad projektem Climate of the Bałtic Sea Basin.
 |
Do opłacenia przesyłki wykorzystano m.in. fiński znaczek o tematyce meteorologiczne. Widzimy na nim fragment mapy synoptycznej oraz wiatromierz Wilda, powszechnie używany od końca XIX wieku do połowy lat 60-tych XX w.
Pozostając w temacie korespondencji do wybitnych polskich meteorologów przedstawiam poniżej kartkę pocztową wysłaną w styczniu 1986 roku z Longyearbyen (stolicy Svalbardu) przez pracowników Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie (SW Spitsbergen) do śp. Pani Danuty Wielbińskiej, pracującej w ówczesnym Oddziale Morskim IMGW w Gdyni. Nadawcami kartki byli obserwatorzy meteorologiczni pracujących na stacji w Hornsundzie w czasie wyprawy IGF PAN 1985/1986. Obserwatorami w czasie tej wyprawy byli Zbigniew Toporowski, bardzo doświadczony obserwator m.in kierownik stacji meteorologicznych w Łebie i na Helu, późniejszy pracownik Norweskiego Instytutu Meteorologicznego oraz Sławomir Wiktorowicz, obserwator meteorologiczny z lotniskowej stacji w Gdańsku-Rębiechowie. Śp. Danuta Wielbińska była organizatorką badań meteorologicznych w czasie polskich wypraw polarnych do Hornsundu i na stację im. H.Arctowskiego, organizowała wyposażenia stacji, odpowiadała za bazę danych pomiarowych oraz za wydawanie roczników meteorologicznych. Znała wszystkich obserwatorów biorących udział we wszystkich wyprawach do Hornsundu począwszy od pierwszej powojennej wyprawy w ramach Międzynarodowego roku Geofizycznego 1957/1958 aż do 1990 roku oraz na stację im. H.Arctowskiego w Antarktyce.
 |
 |
Stacja meteorologiczna na tej karcie znajduje się na lewo do budynków i jest lepiej widoczna poniżej.
 |
