Corocznie, 23 marca społeczność międzynarodowa obchodzi Światowy Dzień Meteorologii (ang. World Meteorological Day). Został on ustanowiony przez ONZ w związku z wejściem w życie, w dniu 23.03.1950 roku, konwencji ONZ powołującej Światową Organizację Meteorologiczną (ang. World Meteorological Day, WMO).
WMO jest kontynuatorką Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej (ang. International Meteorological Organization, IMO), która została utworzona w 1873 roku, 20 lat od Konferencji Brukselskiej powołującej pierwszy koordynowany system obserwacji meteorologicznych na statkach morskich. Zasadniczym celem WMO jest koordynacja pracy narodowych służb meteorologicznych, zapewnienie dostępu do informacji o aktualnej sytuacji meteorologicznej oraz umożliwienie pozyskania informacji o prognozowanej sytuacji meteorologicznej oraz o ostrzeżeniach dotyczących groźnych zjawisk meteorologicznych. Siedziba WMO znajduje się w Genewie.
Corocznie Światowy Dzień Meteorologii obchodzony jest pod innym hasłem. W roku bieżącym jest to „Pogoda i klimat: mobilizujmy młodzież”.
Systematyczne obserwacje pogody i klimatu, detekcja zjawisk niebezpiecznych oraz prognozowanie pogody w różnych horyzontach czasowych mają istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa życia ludzkiego oraz mienia. Jest oczywiste, że prognoza pogody nie spowoduje, że zjawisko niebezpieczne nie wystąpi ale pozwoli nam na podjęcie odpowiednich działań pozwalających zminimalizować ich skutki oraz przygotować właściwe służby do akcji ratunkowych.
Jak pokazuje WMO tylko od 1970 roku na świecie wystąpiło blisko 8000 katastrof naturalnych spowodowanych przez procesy hydrologiczno-meteorologiczne. Ich skutkiem były blisko 2 mln ofiar oraz straty ekonomiczne bliskie 1,9 bln. dolarów. 79% wszystkich katastrof związanych z procesami hydrologiczno-meteorologicznymi związanych było ze burzami, sztormami i powodziami. Pochłonęły one 56% wszystkich ofiar śmiertelnych i 85% wszystkich strat ekonomicznych. Susze były przyczyną 37% ofiar, głównie w Afryce.
W Polsce wszystkie katastrofy naturalne maja swoją przyczynę w procesach meteorologicznych. Największe straty materialne powodują powodzie, następnie susze i sztormy. Najwięcej ofiar pochłaniają niskie, jak i wysokie temperatury.
Ludzkość od zarania dziejów obserwowała pogodę i uzależniała od niej swoja aktywność. W czasach starożytnych oraz we wczesnym średniowieczu zjawiskom pogodowym oddawano boską cześć. Tak samo było ze Słońcem. Z czasem ludzkość nauczyła się rozumieć szereg procesów atmosferycznych, interpretować zjawiska i prognozować pogodę oraz klimat. Dzisiaj pogodę obserwujemy w dziesiątkach tysięcy punktów na powierzchni kontynentów (stacje meteorologiczne) oraz na oceanach (statki, boje, dryftery), wykonujemy pomiary w profilach pionowych od powierzchni Ziemi do wysokości 35-37km, monitujemy wykorzystując zaawansowane radary meteorologiczne oraz dziesiątki geostacjonarnych i orbitujących satelitów meteorologicznych. Ten olbrzymi strumień danych przekazujemy z wykorzystaniem globalnych sieci telekomunikacyjnych w formie zakodowanej do najdalszych miejsc na świecie, po to, aby specjaliści mogli dokonać analizy bieżącej sytuacji, mogli opracować prognozy i wydać odpowiednie ostrzeżenia.
Wieloletnie pomiary meteorologiczne pozwalają na detekcję zmian oraz na wskazanie przyczyn współczesnego globalnego ocieplenia.
Problematyka meteorologiczna jest elementem wiodących wielu wydań znaczków. Zainteresowanych zapraszam do majowego i czerwcowego wydania Filatelisty.
