Jest wiele dyscyplin naukowych i obszarów kolekcjonerstwa, które mogą pomóc w opisywaniu historii Królewskiej Fabryki Karabinów (KFK) w Gdańsku (Königliche Gewehrfabrik Danzig). I nie chodzi tu wcale o główny wyrób fabryki jakim była broń palną czy też broń biała. Jedną z takich dziedzin jest filatelistyka.
Zapraszam zatem do lektury poniższego opracowania.
Jest to dziedzina hobbistyczna zajmująca się w najogólniejszej definicji kolekcjonowaniem walorów pocztowych związanymi z znaczkami pocztowymi, datownikami, ostemplowanymi kopertami itd., jak również ich historią powstania i użytkowania.
Mniej więcej do połowy wieku XIX dość powszechne było wykorzystywane w korespondencji zamykanie kopert za pomocą lakowej pieczęci. Nie są jednak znane takie dokumenty na których znajdowałaby się tego rodzaju pieczątka, którą można powiązać czy to bezpośrednio z KFK czy też z jej poprzedniczką firmą p. Geschkata.
W użytku były również tzw. briefstempel – stempel listowy (nadawczy), który służył do ostemplowania tuszowego zamknięcia koperty listowej lub karty pocztowej. W przypadku listu urzędowego sam stanowił o zwolnieniu z opłaty pocztowej za przesyłkę lub też był stawiany dodatkowo oprócz zwykłych opłat listowych (znaczków pocztowych) i datownika.
Mamy w przypadku KFK zachowane takie przykłady briefstempli pochodzących z przełomu XIX/XX wieku:
 |
 |
Il.1. Przykłady briefstempli używanych przez KFK (fot. Opowiadacze Historii Dolnego Miasta w Gdańsku)
Kolejnym elementem o walorach filatelistycznych są tzw. zalepki listowe (siegelmarke) używane przez różnego rodzaju instytucję i urzędy. Były podobne w użytkowaniu do znaczków pocztowych, jednak w przeciwieństwie do nich nie służyły do uiszczania opłat. Ich funkcją było zalepianie korespondencji, stanowiąc swojego rodzaju pieczęć danej instytucji lub urzędu.
Pomimo szerokiego stosowania w ówczesnym czasie jak i przez inne gdańskie instytucje, nie jest znana żadna zalepka listowa pochodząca z KFK. Być może spowodowane było to tym że stosowano przez cały czas omówiony wcześniej briefstempel, nie wprowadzając jej do użytku.
Poniżej kilka przykładów siegelmarke pochodzących z Gdańska z tamtego okresu:
Il.2. Przykłady siegelmarke z Gdańska z przełomu XIX/XX wieku
Innym ciekawym zagadnieniem filatelistycznym są firmowe koperty listowe używane przez KFK. Mamy zachowany taki przykład. Jest to prawdopodobnie koperta używana w okresie po I Wojnie Światowej w latach 1919-1921.
Il.3. Koperta listowa używana przez KFK (fot. Opowiadacze Historii Dolnego Miasta w Gdańsku)
Eksponaty związane Królewską Fabryką Karabinów w Gdańsku pochodzą ze zbiorów stowarzyszenia: Opowiadacze Historii Dolnego Miasta w Gdańsku / Storytellers of the Lower Town in Gdansk / Die Geschichtserzähler der Niederstadt Danzig http://www.opowiadaczehistorii.pl/
