Przedstawiamy dziś druga część opracowania Kolegi Krzysztofa Siarkiewicza poświęconego specjalizacji znaczka Fi 455. Jak pisze Autor tytuł niniejszego artykułu nie oznacza, że napisał kiedyś wersję pierwszą. Jest to odniesienie do pierwotnego artykułu Pana Piotra Pelczara pod tytułem „Międzynarodowy Bieg Kolarski próba specjalizacji znaczka nr kat. 455”, który ukazał się w Filatelistyce Nr 025 wydanej 5.1992.[1]
Zn 27 – karminowa kropka poniżej M, zniszczona górna część pierwszego K w KOLARSKI [1] także ta usterka jest zanotowana w podręczniku [3] jako numer 408 V. Tak naprawdę opis jest błędny, bo chodzi o dwie karminowe kropki przy M, co widać na znaczkach z lekkim przesunięciem granatowego. Natomiast na znaczkach z dobrze ulokowanym kolorem granatowym jedna z nich jest zasłonięta. Na ilustracji pokazuję tą usterkę w dwóch postaciach.
Zn 28 – do tej pory nieopisane usterki którymi są: granatowa kropka nad lewą grudką asfaltu, oraz na prawym marginesie na wysokości GŁOS LUDU.
Zn 29 – jak 19 zn. i karminowe kropeczki poniżej 8 i powyżej R w KOLARSKI [1]. Od siebie chciałbym jeszcze dodać karminową kropeczkę na dolnym marginesie pod A.
Zn 30 – kolejne nieopisane błędy dotyczą tego znaczka, są to karminowe kropki na polskiej fladze, na prawym marginesie na jej wysokości, oraz dwie na kole wokół godz. 14.
Zn 32 – karminowa kropeczka poniżej prawego rogu rysunku [1], ta kropeczka to jakby mała plamka z wyraźnymi rozbryzgami.
Zn 33 – karminowa kropka na dolnej części koła [1], notowana w Katalogu Fischera [2] jako Fi 455 B1, oraz Podręczniku [3] jako 408 VI jest najbardziej znanym błędem tego wydania.
Zn 35 – karminowa kropeczka przy lewym brzegu koła [1].
Zn 36 – karminowa kropeczka na kole (w położeniu godz. 430) [1].
Zn 37 – granatowe kropeczki przy lewym rogu rysunku, oraz poniżej 1 w prawej 15 [1]. Nie potwierdzam tych błędów. Na lewym marginesie niektóre znaczki posiadają cienką granatową kreskę i to pewnie jej pozostałości widział p. Pelczar. Na posiadanych przeze mnie znaczkach jedynym pewnym, powtarzalnym elementem jest karminowa kropka w K.
Zn 38 – karminowa plamka pod O w POLSKA (słabo prezentuje się na skanie) i karminowa kropeczka na kole (w położeniu godz. 130) [1].
Zn 40 – nie opisana w [1] karminowa kropka na górnym marginesie nad LUDU.
Zn 41 – uszkodzenie brzegu rysunku nad I w KOLARSKI oraz karminowa kropeczka pod M, karminowa kreseczka na lewym marginesie znaczka, karminowa kropeczka nad L w LUDU [1]. Ale to jeszcze nie wszystko, jest jeszcze karminowa kropeczka pomiędzy Polską flagą a AR. Jeszcze chciałbym dodać że na karminowej kreseczce na lewym marginesie wyraźnie można wyróżnić dwie karminowe kropeczki, jakby to one były rozmazane.
Zn 43 – w artykule [1] znaczek bez błędów, natomiast ja stwierdziłem powtarzalność następujących elementów: karminowe kropki na fladze polskiej i czeskiej, kole na godz. 14 i listku oraz dwie granatowe nad ĘDZ. Jak widać jest ich naprawdę sporo.
Zn 44 – nie opisana w [1] karminowa kreseczka na S.
Zn 45 – granatowa kropeczka na lewo od R w PRAHA, zamazanie opony (w położeniu godz. 400), granatowe kropeczki obok koła (w położeniu godz. 1100 i 100) [1].
Zn 46 – powyżej ĘD granatowa i karminowa kropeczka [1], w Podręczniku [3] notowane jako 408 VII.
Zn 47 – karminowa plamka pod R w MIĘDZYNARODOWY oraz biała plamka nad flagą CSRS [1], ale także dwie karminowe kropki na fladze CSRS.
Zn 48 – biała plamka w kącie między flagami, karminowa kropeczka poniżej P w POLSKA, karminowa plamka na lewej 5 [1].
Zn 49 – karminowe kropeczki między flagą PRL a G, karminowe kropeczki w prawej części dolnego marginesu [1], oraz karminowa kropka na A.
Zn 50 – dwie granatowe kropki na kole (w położeniu godz. 900) [1]. Usterka notowana jako Fi 455 B2 w Katalogu Fischera [2] oraz jako 408 VIII w Podręczniku [3].
Z tego zestawienia wynika, że tylko pięć z pięćdziesięciu znaczków arkusza, a mianowicie 17, 31, 34, 39, 42, nie posiada usterek dzięki którym możemy zlokalizować ich pozycję.
Znaczki mają ząbkowanie liniowe: ZL 10 ¾ oraz ZL 11. Ze względu na nieregularne odstępy igieł perforacyjnych, istnieją znaczki o odmiennych większych i mniejszych miarach niż zasadnicze. [3] Wiele jest też znaczków o bardzo niedbale wykonanej perforacji gdzie trudno określić jej miarę.
Jak również z przesunięciem perforacji.
Spotyka się znaczki nadwymiarowe, którym czasem obcinano ząbki tworząc „pseudocięte”, lub znaczki z brakiem ząbkowania z jednej strony. [1] Przedstawiam je na skanie pochodzącym z artykułu p. Pelczara,
który wyraził jednocześnie pewną wątpliwość co do istnienia znaczka rzeczywiście ciętego. Na fałszerstwa tego typu zwraca też uwagę Podręcznik [3]. A jednak na aukcji u pana Skwary w roku 2010 pojawił się taki znaczek z opisem:
Międzynarodowy Wyścig Kolarski, bardzo rzadki cięty znaczek dodatkowo z błędem "pęknięte koło", stan idealny, gwarancja bez oznaczenia błędu Schmutz.
Istnienie takich znaczków potwierdził również Jerzy Walocha w [4] przedstawiając makulaturę Fi 455, a mianowicie pionową parkę ciętą oraz znaczek cięty bez barwy ciemnoniebieskiej. Stwierdził papier o właściwościach identycznych z papierem znaczków definitywnych, bez gumy. Przedstawiam skan z tego artykułu.
Wycenia go już również Katalog [2]. W dalszej części swojego artykułu p. Pelczar napisał, że usterki powstałe w procesie drukowania są rzadkością. Podobno istnieje znaczek bez barwy granatowej i z odwrotką barwy granatowej. Znane są przesunięcia barw w stosunku do siebie a makulatury nie spotkał. [1] Potwierdzenie tych przypuszczeń znajdujemy w krótkim materiale Mariana Kościelniaka zamieszczonym w Filateliście 18/1978. [5] Opisał tam fragment arkusza który znajduje się w MPiT we Wrocławiu i ma druk koloru granatowego w położeniu odwrotnym i do tego przesunięty w pionie. Tak, że nadruk dwóch rzędów tego koloru wypadł na dolnym marginesie czego efektem musiały być co najmniej dwa rzędy znaczków bez barwy granatowej. Przedstawiam skan marginesu tam pokazany.
Wycenia go Podręcznik [3] klasyfikując to jako błąd 408VIII (pomyłkowo powinno być 408 IX) odwrócenie i pionowe przesunięcie barwy karminowej. Prostych przesunięć barw w stosunku do siebie powodujących efekt „pękniętego koła” notowanego jako błąd 455 B6 w Katalogu [2] jest bardzo dużo. Uważam w związku z tym, że ich wycena jest zdecydowanie przeszacowana, szczególnie gdy odniesiemy ją do pozostałych usterek. Niektórzy handlujący znaczkami, traktują to jako chwyt marketingowy, dla naprawdę minimalnych przesunięć co występuje praktycznie na większości arkuszy. Być może dlatego Podręcznik [3] nie klasyfikuje tego błędu. Tak naprawdę trudno znaleźć znaczki wydrukowane idealnie i choćby to powoduje, że w tym miejscu nie zgadzam się z p. Pelczarem który napisał o małej ilości błędów druku tego znaczka. Przedstawiam różne przesunięcie granatowego: w lewo, w prawo, w górę, w dół, a ich kierunek można stwierdzić analizując także położenie granatowych napisów i innych elementów rysunku względem pola karminowego.
Wydaje się również, że do kategorii błędów druku można zakwalifikować cienkie niebieskie kreski które pojawiają się nie tylko na znaczkach opisanych wyżej jako błędy je identyfikujące, ale także w innych częściach arkuszy. Powstanie różnych plam i kropek najczęściej przez zanieczyszczenia też musi być sklasyfikowane jako błąd druku, a wcale nie tak trudno je spotkać. Kilka efektowniejszych prezentuję poniżej, są to: granatowa plamka na gałązce na Zn44, co można rozpoznać po opisanej wyżej usterce S.
Granatowa plamka poniżej środka koła na Zn24, co wiem z racji jej wystąpienia w czwórce znaczków obok charakterystycznego Zn23.
Karminowe plamki w PRAHA na niezidentyfikowanym znaczku.
Także nieznaną lokalizację ma rozmazanie dolnych szprych, bo to nie jest Zn42, gdyż to inne szprychy i brak jest pozostałych charakterystycznych dla niego elementów.
cdn.
Bibliografia
[1] Pelczar P., 1992. Międzynarodowy Bieg Kolarski (próba specjalizacji znaczka nr kat. 455), Filatelistyka, 5.
[2] Fischer A., 2016. Katalog Polskich Znaków Pocztowych, tom I.
[3] Kiełbasa-Schoeni A., Fołta S., 2002. Podręcznik Specjalizowany Polskich Znaczków Pocztowych 1944-1999, Basel-Gliwice.
[4] Walocha J., 2003. Próby znaczków polskich (ciąg dalszy), Filatelista, 1.
[5] Kościelniak M., 1978. Znaczek nr 455 z Błędem Druku, Filatelista, 18.
[6] Kiełbasa-Schoeni A., Fołta S., 2011. Taryfy i Cenniki Opłat Poczty Polskiej 1941-2010, Basel-Gliwice.
[7] Łaszkiewicz A. (red.), 1960. Polskie Znaki Pocztowe, tom II, Warszawa.